ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ. Πῶς; Ποῦ; Πότε; Ποιός;

«…ἐξῆλθε δόγμα παρά Καίσαρος Αὐγούστου ἀπογράφεσθαι πᾶσαν τήν οἰκουμένην»

 (Λουκ. β΄ 1).

ΟΚΤΑΒΙΑΝΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

Τί ἦταν ἡ ἀπογραφή;

Ἡ ἀπογραφή τοῦ πληθυσμοῦ κατά τά Ρωμαϊκά χρόνια γινόταν γιά σκοπούς φορολογικούς. Ὁ αὐτοκράτορας ἀπέγραφε ὅλους τούς ὑπόδουλούς του, σάν ἀντικείμενα πού ἀνῆκαν στήν προσωπική του περιουσία. Ἀπέγραφε καί τά σπίτια τους, τά χωράφια τους καί τά ζῶα τους, διότι ὅλα ἦταν δικά του. Ἔπειτα ὁ κάθε ὑπόδουλος ἔπρεπε νά πληρώσει τό λεγόμενο «κεφαλικό φόρο», γιά νά ἐξαγοράσει τόν ἑαυτό του καί τά μέλη τῆς οἰκογένειάς του, καί ἀκόμη νά πληρώσει τό φόρο γιά τά κτήματά του. Ἔτσι, ἡ ἀπογραφή στούς ὑπόδουλους λαούς ἦταν πολύ ταπεινωτικό πράγμα. Καί ὁ Κύριός μας λοιπόν, γεννήθηκε φόρου ὑποτελής, ὡς δοῦλος δηλαδή τοῦ Αὐγούστου, πού ἦταν τότε αὐτοκράτορας, καί ἡ πρώτη του ὑποχρέωση ἦταν νά πληρώσει φόρο καί νά ἐξαγοράσει τή ζωή του γιά ἕνα χρόνο!

«Ἀνέβη δέ καί Ἰωσήφ…εἰς πόλιν Δαυίδ, ἥτις καλεῖται Βηθλεέμ…»

(Λουκ. β΄ 4).

Σέ ποιά πόλη γεννήθηκε ὁ Χριστός;

Ἡ Βηθλεέμ τῆς Ἰουδαίας ἦταν μία μικρή ἀρχαιότατη πόλη κοντά στήν Ἱερουσαλήμ. Τό ὄνομά της, σύνθετη λέξη ἑβραϊκή καί ἀραμαϊκή, σημαίνει «οἶκος ἄρτου». Πράγματι λοιπόν, κατάλληλος τόπος γεννήσεως γιά τόν ἄρτο τῆς ζωῆς. Ὁ προφήτης Μιχαίας εἶχε προφητεύσει ὅτι ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου θά γεννιόταν ἐκεῖ (Μιχ, ε΄ 2). Σήμερα στό μέρος ὅπου γεννήθηκε ὁ Χριστός βρίσκεται ὁ Ναός τῆς Γεννήσεως, χτισμένος ἀπό τόν Μεγάλο Κωνσταντῖνο.

«Καί ποιμένες ἦσαν ἐν τῇ χώρᾳ τῇ αὐτῇ ἀγραυλοῦντες…»

(Λουκ.β΄8)

Τί ξέρουμε γιά τούς ποιμένες;

Οἱ ποιμένες ἦταν μία τάξη περιφρονημένη ἀπό τήν «καθωσπρέπει» ἑβραϊκή κοινωνία τῆς ἐποχῆς τοῦ Χριστοῦ. Ἄνθρωποι φτωχοί καί ἄσημοι, ἀνῆκαν στήν κατώτερη κοινωνική τάξη. Καί ὅμως, οἱ ἁπλοί καί περιφρονημένοι ποιμένες ἦταν οἱ πρῶτοι πού δέχθηκαν ἀπό τόν ἄγγελο τή χαρμόσυνη εἴδηση καί οἱ πρῶτοι πού προσκύνησαν τό νεογέννητο Χριστό!

«…ἰδού μάγοι ἀπό ἀνατολῶν παρεγένοντο εἰς Ἱεροσόλυμα»

(Ματθ. β΄1)

Τί ἦταν οἱ μάγοι;

Οἱ «μάγοι» πού προσκύνησαν τό Χριστό ἦταν σοφοί μελετητές ἀπό τήν ἀνατολή, πού ἀσχολοῦνταν μέ τήν ἀστρολογία καί τήν ἀστρονομία. Πιθανότατα θά ἦταν περισσότεροι ἀπό τρεῖς, ἀσφαλῶς θά εἶχαν καί συνοδούς. Λόγω τοῦ ἀριθμοῦ τῶν δώρων τους ὅμως, χρυσοῦ, λιβάνου καί σμύρνας, ἐπεκράτησε ἡ παράδοση ὅτι ἦταν τρεῖς καί τούς ἀποδόθηκαν τά ὀνόματα Γασπάρ, Βαλτάσαρ καί Μελχιόρ. Πάντως, τό σημαντικό εἶναι ὅτι, ἐνῶ ἦταν ἀλλοεθνεῖς καί ἀλλόθρησκοι, σ’ αὐτούς ἔγινε ἡ τιμή νά πάρουν ἀπό τό ἀστέρι τό μήνυμα τῆς Γεννήσεως καί νά προσκυνήσουν τόν Χριστό.

«Καί ἐλθόντες εἰς τήν οἰκίαν…προσεκύνησαν αὐτῷ…»

(Ματθ. β΄11).

Οἱ μάγοι δέν προσκύνησαν τόν Ἰησοῦ στό σπήλαιο ἀλλά σέ σπίτι.

Πολλοί νομίζουν ὅτι ἡ προσκύνηση τῶν μάγων ἔγινε τό ἴδιο ἐκεῖνο βράδυ τῆς Γεννήσεως. Ἴσως ἡ βυζαντινή εἰκονογραφία, πού παρουσιάζει στήν ἴδια εἰκόνα γεγονότα πού συμβαίνουν σέ διαφορετικό τόπο καί χρόνο, νά συνετέλεσε σ’ αὐτή τήν παρανόηση. Ὅμως οἱ μάγοι, ἀφοῦ πῆραν τό μήνυμα ἀπό τό ἀστέρι, θά χρειάσθηκαν ὁπωσδήποτε ἀρκετό χρόνο γιά νά ἑτοιμαστοῦν καί νά ταξιδέψουν ὡς τή Βηθλεέμ. Τό ὅτι ὁ Ἡρώδης διέταξε νά σκοτώσουν τά ἀρσενικά παιδιά ἀπό δύο χρόνων καί κάτω δείχνει ὅτι οἱ μάγοι προσκύνησαν τόν Ἰησοῦ ἀρκετό χρόνο μετά καί ἑπομένως ἡ προσκύνηση ἔγινε σέ κάποιο σπίτι στή Βηθλεέμ καί ὄχι στό σπήλαιο.

Ποιός ἦταν ὁ Ἡρώδης;

Ὁ Ἡρώδης ὁ Μέγας ἦταν ἡγεμόνας τῆς Ἰουδαίας, ὑποτελής στούς Ρωμαίους, ὅταν γεννήθηκε ὁ Χριστός. Ἦταν λαομίσητος λόγω τοῦ πανούργου χαρακτήρα του καί τῶν ἐγκλημάτων του. Ὁ ἴδιος κατέσφαξε τή σύζυγο του Μαριάμ καί τρεῖς ἀπό τούς γιούς του. Καί λίγες μέρες πρίν πεθάνει ἔκλεισε στίς φυλακές τῆς Ἱεριχοῦς ὅλα τά ἐπίσημα πρόσωπα τοῦ κράτους καί διέταξε νά ἐκτελεστοῦν ἀμέσως μετά τό θάνατό του, ὥστε νά κλάψει γι’ αὐτούς ὁ κόσμος καί νά μή χαρεῖ γιά τό δικό του χαμό! Ἕνας τέτοιος παράφρονας ἄνθρωπος ὁπωσδήποτε θά ἦταν ἱκανός νά διατάξει καί τή σφαγή τῶν νηπίων τῆς περιοχῆς του, ὥστε νά σκοτωθεῖ ἀνάμεσά τους καί ὁ Ἰησοῦς Χριστός…

«Τότε Ἡρώδης… ἀνεῖλε πάντας τούς παῖδας… ἀπό διετοῦς καί κατωτέρω…»

(Ματθ. β΄16)

Πόσα ἦταν τά νήπια πού ἔσφαξε ὁ Ἡρώδης;

Γιά τά νήπια αὐτά κάποια παράδοση ἀναφέρει τόν ἀριθμό 14.000! Ὁ ἀριθμός αὐτός, πού φαίνεται ὑπερβολικός γιά τήν περιοχή, πιθανόν νά εἶναι συμβολικός καί νά σημαίνει πώς σφάχθηκαν ὅλα, δέ γλύτωσε κανένα νήπιο! Ὅπως καί νά εἶναι, ἀπό τήν Ἐκκλησία μας αὐτά τά νήπια θεωροῦνται οἱ πρῶτοι ἀνώνυμοι μάρτυρες τοῦ Χριστοῦ. Τή μνήμη τους τιμοῦμε στίς 29 Δεκεμβρίου.

Πότε καθιερώθηκε τό π.Χ. καί τό μ.Χ.;

Ἀπό τήν ἀρχαιότητα οἱ διάφοροι λαοί ἐπέλεγαν συμβατικά μία ἀφετηρία καί μέ βάση αὐτή χρονολογοῦσαν τά γεγονότα. Ἔτσι, οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες χρονολογοῦσαν μέ βάση τίς Ὀλυμπιάδες, ἀρχίζοντας ἀπό τό 776 π.Χ., οἱ Ρωμαῖοι ἄρχιζαν ἀπό τό ἔτος τῆς κτίσεως τῆς Ρώμης, πού ἀντιστοιχεῖ στό 753 π.Χ. κ.ο.κ. Τό 525 ὁ Σκύθης μοναχός Διονύσιος ὁ Μικρός πρότεινε στή Ρώμη τήν καθιέρωση τῆς χριστιανικῆς χρονολόγησης καί χώρισε τό χρόνο σέ πρό καί μετά Χριστόν. Ἡ χρονολόγηση αὐτή ἐπεκράτησε σέ Δύση καί Ἀνατολή μέχρι σήμερα.

πηγή : Περιοδικό ΠΡΟΣ ΤΗ ΝΙΚΗ  –  Δεκέμβριος 2013, Τεύχος 776