ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ

ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ Ο ΚΥΡΗΝΑΙΟΣ

 

Ὁ Ἐρατοσθένης γεννήθηκε στήν Κυρήνη (σημερινή Λιβύη) τό 276 π.Χ. καί πέθανε τό 194 π.Χ. στήν Ἀλεξάνδρεια.  Ἦταν ἀρχαῖος Ἕλληνας μαθηματικός, γεωγράφος, ἀστρονόμος, γεωδαίτης, ἱστορικός καί φιλόλογος. Θεωρεῖται ὁ πρῶτος πού ὑπολόγισε τό μέγεθος τῆς γῆς καί κατασκεύασε ἕνα σύστημα συντεταγμένων μέ παραλλήλους καί μεσημβρινούς. Ἐπίσης, κατασκεύασε ἕναν χάρτη τοῦ κόσμου ὅπως τόν θεωροῦσε ὅτι ἦταν. Τό 194 π.Χ. τυφλώθηκε καί ἕνα χρόνο ἀργότερα σταμάτησε νά τρώει καί πέθανε, ἐπειδή δέν ἄντεχε τήν στέρηση τῆς γνώσης πού τοῦ ἐπέβαλλε ἡ τύφλωση.

Ὁ Ἐρατοσθένης ἐφηῦρε τόν σφαιρικό ἀστρολάβο (ὄργανο πού χρησιμοποιήθηκε στή ναυσιπλοΐα γιά τόν προσδιορισμό τοῦ ὕψους τῶν ἄστρων).

Τό 240 π.Χ. ὑπολόγισε τήν περιφέρεια τῆς  γῆς χρησιμοποιῶντας τό ὕψος τοῦ ἥλιου κατά τό θερινό ἡλιοστάσιο σέ δύο διαφορετικές περιοχές πού ὅμως βρίσκονταν στόν ἴδιο μεσημβρινό (Ἀλεξάνδρεια – Ἀσουάν). Τήν ὑπολόγισε σέ 252.000 στάδια. Δέν γνωρίζουμε ποιά ἦταν ἡ ἀκριβής μέτρηση ἀφοῦ δέν ξέρουμε τό εἶδος τοῦ σταδίου πού χρησιμοποίησε. (μέ τό ἀττικό στάδιο ὑπολογίζεται στά 46.615 χλμ. ἐνῶ μέ τό ὁδοιπορικό στά 39.690χλμ.).

Ἡ ἀνακάλυψη :  ὁ Ἐρατοσθένης, πληροφορήθηκε ὅτι στό Ἀσουᾶν οἱ ἀκτῖνες τοῦ ἡλίου τό μεσημέρι, κατά τό θερινό ἡλιοστάσιο, πέφτουν κάθετα στόν ὁρίζοντα καί φωτίζουν τόν πυθμένα ἑνός πηγαδιοῦ, ἐνῶ τήν ἴδια στιγμή στήν Ἀλεξάνδρεια πέφτουν σχηματίζοντας μία μικρή γωνία μέ τήν κατακόρυφο τοῦ τόπου. Στή συνέχεια μέτρησε τήν ἀπόσταση τῶν δύο πόλεων.

Ὁ Ἐρατοσθένης, ἦταν ἐπίσης, καί ὁ πρῶτος πού ἰσχυρίστηκε πώς ἡ γῆ εἶναι μία σφαῖρα πού βρίσκεται στό κέντρο τοῦ διαστήματος. Ἐκτός ἀπό τά παραπάνω, ὁ Ἐρατοσθένης ἐπινόησε καί τό σύστημα τῶν γεωγραφικῶν παραλλήλων.

Κατά τήν δική μου γνώμη, ὁ Ἐρατοσθένης, εἶναι ἕνας ἀπό τούς σπουδαιότερους Ἀρχαίους Ἕλληνες μαθηματικούς καί ὄχι μόνο. Βρῆκε τήν περιφέρεια τῆς γῆς μέ σχετική ἀκρίβεια, πράγμα πού ἀποδεικνύει τήν ὑψηλή νοημοσύνη τῶν Ἀρχαίων Ἑλλήνων. Γι΄αὐτόν τόν λόγο καί πολλούς ἄλλους χαίρομαι πού ἔχω κι ἐγώ καταγωγή ἀπό τήν Ἑλλάδα καί εἶμαι μέρος αὐτῆς τῆς σπουδαίας ἱστορίας.

ΛΥΚΑΙΝΑ 12